انکوباتور

برخی از نوزادان که زودتر از زمان تعیین شده به دنیا می‌آیند نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای دارند تا هم محیط رحم مادر را برای نوزاد شبیه سازی کند و هم دما، رطوبت و اکسیژن مورد نیاز نوزادان را تامین نماید. انکوباتور محفظه‌ای شیشه‌ای است که یک محیط بسته و ایزوله است و امکان نگهداری و ارائه خدمات درمانی را برای نوزادان تسهیل می‌کند. این دستگاه دارای دریچه‌هایی می‌باشد که امکان رویت و دسترسی به نوزاد را برای پزشک و پرستاران فراهم می‌آورد.

از این دستگاه در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان یا NICU استفاده می‌شود.

در نوزادان نارس سیستم عصبی و دفاعی بدن به طور کامل رشد نکرده است بنابراین برای ایجاد شرایط لازم برای رشد نوزاد و جلوگیری از ابتلا به عفونت و بیماری های مختلف و حفاظت آنها در برابر این آسیب‌ها از انکوباتور استفاده می‌شود.

انکوباتورها دما، رطوبت و اکسیژن مورد نیاز نوزادان را تنظیم و کنترل می‌نماید. هوایی که درون محفظه انکوباتور جریان می‌یابد گرم، کمی مرطوب، فیلتر شده و دارای اکسیژن کافی می‌باشد پس محیط ایده آلی را برای نوزاد فراهم می‌کند.

 

کاربردهای انکوباتور نوزاد:

۱_ تولدهای زودرس

۲_ زردی: برخی از انکوباتورها دارای لامپ های مخصوصی برای درمان زردی و دفع بیلی روبین خون هستند.

۳_ وزن کم نوزاد

۴_ مشکلات تنفسی نوزاد: برخی از نوزادان بدلیل وجود مایعات یا مکونیوم در ریه‌های خود دچار عفونت می‌شوند و یا ریه‌ها به طور کامل رشد نکرده‌اند که باید از انکوباتور استفاده نمایند.

۵_ بعد از یک زایمان طولانی و آسیب‌زا

۶_بهبودی پس از عمل جراحی بعد از تولد: اگر نوزاد پس از تولد نیاز به جراحی خاصی داشته باشد بعد از عمل باید در یک محیط کنترل شده و ایمن قرار داده شود تا هرچه سریع‌تر بهبود یابد.

 

اجزای مختلف دستگاه انکوباتور نوزاد:

۱_ محفظه نگهداری نوزاد: که دو لایه بوده و دارای یک درب برای قرار دادن نوزاد و دریچه‌هایی برای رویت نوزاد و دسترسی به او هنگام انجام مراقبت‌های پزشکی می‌باشد.

۲_ سیستم های کنترل که خود شامل موارد زیر میباشد:

✓ سیستم کنترل دما که دمای هوای داخل محفظه بین ۳۲ تا ۳۸ درجه سانتیگراد و دمای پوست نوزاد ۳۴ تا ۳۶ درجه سانتیگراد در نظر گرفته می‌شود.المان‌های حرارتی تولید گرما در زیر تشک نوزاد قرار دارند و سنسور حرارت در داخل محفظه و روی پوست نوزاد قرار داده می‌شود تا مقادیر دما اندازه‌گیری شوند.

✓ سیستم کنترل رطوبت: رطوبت توسط مخزن آب مقطر که درون دستگاه قرار دارد و جریان هوای گرم ایجاد شده و توسط سنسور رطوبت سنج کنترل می‌شود. رطوبت معمولاً ۵۰ تا ۱۰۰ درصد در نظر گرفته می‌شود.

✓ سیستم کنترل گازها:که میزان اکسیژن ورودی باید بر اساس نیاز نوزاد و گاز ‏co۲ تولید شده توسط نوزاد تنظیم و کنترل شود.

✓ سیستم هشدار و آلارم که در صورتیکه هر کدام از تنظیم‌های اعمال شده بر روی دستگاه از مقدار مشخص شده خارج شود، فعال شده و شروع به آلارم زدن می‌کند.

هشدارها می‌تواند شامل قطع شدن سنسور کنترل دمای داخل محفظه انکوباتور و یا سنسور کنترل دمای بدن نوزاد، قطع شدن برق و یا خالی بودن محفظه تولید کننده رطوبت باشد.

۳_ پایه سرم

۴_ کابینت برای نگهداری وسایل مورد نیاز

 

نکات لازم در هنگام استفاده از دستگاه انکوباتور:

۱_ دستگاه باید دورتر از وسایل گرمایشی باشد و در معرض تابش مستقیم خورشید قرار نگیرد.

۲_ برای تمیز کردن دستگاه ابتدا باید آن را خاموش کرد و تمام اتصالات قطع شود. پس از خنک شدن دستگاه می‌توان برای تمیز کردن آن اقدام نمود. بهتر است از محلول‌های ضد عفونی کننده که حاوی الکل هستند استفاده نشود زیرا ممکن است باعث ایجاد حساسیت‌های پوستی در نوزادان بشود.محلول ساولن رقیق (1٪) برای این منظور مناسب است.

۳_ به دلیل اینکه دستگاه انکوباتور نیاز به گردش هوا دارد بهتر است که به دیوار چسبانده نشود و از آن فاصله داشته باشد.

۴_ فیلترهای دستگاه باید در زمان‌های مشخص شده تعویض و یا کنترل شود.

۵_ آب درون محفظه تولید کننده رطوبت باید هر روز تعویض شود تا از تشکیل میکرو ارگانیسم ها جلوگیری شود.

امروزه پزشکان معتقدند که تمامی نوزادان بهتر است دو تا سه روز ابتدای تولد خود را در انکوباتور قرار بگیرند و به صورت مستقیم در معرض هوای بیرون قرار داده نشوند.