فتوتراپی

اکثر نوزادان در روزهای اولیه زندگی خود به زردی خفیف تا شدید مبتلا می‌شوند. ویزیت نوزادان برای تشخیص زردی باید بین ۳ تا ۵ روزگی نوزاد انجام بگیرد.

در صورتی که به وسیله تست بیلی روبین خون متوجه زردی نوزاد شدیم نیاز هست که از دستگاه فتوتراپی نوزاد استفاده کنیم. این دستگاه با تاباندن نور به پوست نوزادان میزان بیلی روبین خون آنها را کنترل می‌نماید. لامپ‌های مورد استفاده در این دستگاه دارای طول موج ۴۶۰ تا ۴۹۰ نانومتر می‌باشند. بیلی روبین بیشتر به قسمت آبی نور مرئی که دارای طول موج ۴۶۰ نانومتر است واکنش نشان می‌دهد. در بعضی از نوزادان به خصوص نوزادان زودرس واکنش سیستم ایمنی علیه گلبول‌های قرمز خودی، بیماری‌های همولیتیک ارثی و یا نقایص ژنتیکی متابولسیم بیلی روبین باعث می‌شود که دفع بیلی روبین به خوبی انجام نشود و مقدار آن در خون افزایش یابد.نور تابانده شده توسط دستگاه فتوتراپی، شکل و ساختمان مولکول بیلی روبین را تغییر داده و باعث دفع آن می‌شود. در هنگام استفاده از دستگاه فتوتراپی برای جلوگیری از آسیب دیدن شبکیه چشم نوزاد حتماً از چشم‌بند مخصوص نوزاد استفاده کنید. نوزاد باید به صورت طاق باز درون دستگاه فتوتراپی قرار گیرد.مایع دریافتی کودک باید کنترل شود تا از کافی بودن آن اطمینان حاصل شود زیرا ثابت شده است که هرچه مایع دریافتی در نوزاد بیشتر باشد طول مدت فوتوتراپی کمتر می‌شود. در صورت بی‌قراری و تاول زدن شدید نوزاد که در اثر پورفیری مادرزادی ایجاد می‌شود نباید از فتوتراپی استفاده کرد. از عوارض عدم درمان زردی نوزادان می‌توان به صرع، عقب ماندگی ذهنی، فلج مغزی، ناشنوایی و عدم تعادل هنگام حرکت کردن اشاره کرد که بسیار خطرناک و غیر قابل درمان می‌باشند. بنابراین به محض مشاهده نشانه‌هایی از زردی در نوزاد حتماً باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمود. زردی پوست ابتدا از صورت نوزاد شروع می‌شود و با بالا رفتن سطح بیلی روبین خون به سمت شکم و پاها گسترش می‌یابد. با شیردهی مکرر به نوزاد می‌توان بیلی روبین را از بدن نوزادان دفع کرده و مانع از پیشرفت آن شد. فاصله دستگاه فتوتراپی تا نوزاد باید حدود ۴۵ تا ۵۰ سانتی متر باشد تا دستگاه بیشترین تاثیر خود را بر جای بگذارد.

انواع زردی نوزاد:

۱_ زردی فیزیولوژیک: نوعی زردی بدون عوارض است که در صورتی که نوزاد تحت نظر پزشک باشد نیازی به بستری شدن نیست و در بیشتر موارد به خودی خود برطرف می‌شود و نیاز به درمان خاصی ندارد.

۲_ زردی ناشی از ناتوانی کبد در دفع بیلی روبین: در صورتی که کبد توانایی دفع بیلی روبین موجود در خون را نداشته باشد باعث رسوب بیلی روبین در بدن و ایجاد زردی می‌شود.

۳_ زردی ناشی از شیر مادر: ممکن است به دلیل برخی از مواد تولید شده در شیر مادر سطح بیلی روبین در بدن نوزاد افزایش پیدا کند.

۴_ زردی ناشی از نواقص در شیردهی: شیر مادر ملین بوده و باعث دفع مدفوع جنینی و کاهش زردی نوزاد می‌شود بنابراین در صورت کم بودن شیر مادر و یا اینکه نوزاد به مقدار کافی شیر نخورد، دفع مدفوع جنینی کاهش یافته و سطح بیلی روبین بالا می‌رود.

۵_ زردی پاتولوژیک: در این نوع از زردی، سطح بیلی روبین خون بسیار بالا می‌ باشد و در ۲۴ ساعت ابتدایی تولد رخ می‌دهد.بر خلاف زردی فیزیولوژیک درمان این نوع زردی بسیار مهم است.بیشتر در نوزادان نارس و نوزادان با وزن کمتر از۲/۵ کیلوگرم زردی پاتولوژیک که ایجاد می‌شود.

۶_ زردی ناشی از ناسازگاری خونی: این نوع زردی به دلیل عدم تطابق گروه خونی مادر و نوزاد اتفاق می‌افتد.البته با تزریق ایمونوگلوبولین Rh به مادر ظرف ۷۲ ساعت بعد از زایمان می‌توان مانع از تولید آنتی بادی‌های خطر آفرین شد.