کرایوتراپی

کرایوتراپی یا سرمای درمانی دستگاهی است که دارای مخزن دوجداره و عایق می‌باشد که حاوی ازت یا نیتروژن مایع می‌باشد. ازت مایع سرمای شدیدی حدود ۱۹۶- درجه سانتیگراد دارد و زمانی که بر روی ضایعه پوستی مورد نظر اسپری می‌شود، درجه حرارت بافت را با سرعت زیادی کاهش داده که منجر به انجماد و فریز شدن بافت مورد نظر و مرگ سلولی آن خواهد شد. ضایعه ابتدا به مدت چند روز به صورت تاول قرمز یا سفید و کبود رنگ می‌شود و بعد از پوسته پوسته شدن از بدن جدا می‌شود.

کرایوتراپی  یکی از روش‌های رایج در درمان ضایعات پوستی مانند خال، میخچه، زگیل و غیره، هموروئید و تومورهای استخوانی است. کرایو به معنای تخریب سلول‌های هدف با سرد کردن ناگهانی آنها می‌باشد که برای رسیدن به نتایج مطلوب باید چند جلسه مورد استفاده قرار گیرد.

 

کابردهای کرایوتراپی:

– درمان لک‌های ناشی از آفتاب

– درمان سالک

– درمان ضایعات عروقی مانند همانژیوم‌ها

– درمان زگیل

– درمان کیست‌ها و ضایعات توموری خوش خیم مانند میلیا و زائده‌های گوشتی

– درمان اسکار

– درمان بواسیر و یبوست

– از بین بردن چربی‌های اضافی بدن

مواد منع مصرف کرایوتراپی:

– عدم تحمل سرما

– کرایوگلوبینمی (نوعی ناهنجاری خونی)

– سابقه سند رم رینود

– سابقه کهیر سرما

– ضایعات بدخیم پوستی

 

مواردی که باید استفاده از کرایو تراپی برای آنها با احتیاط انجام شود:

– افراد دیابتی به دلیل احتمال عدم ترمیم مناسب و ایجاد زخم

– افراد مسن و کودکان به دلیل احتمال ایجاد تاول و اسکار بیشتر

– افراد دارای پوست تیره به دلیل احتمال تغییر رنگ محل ضایعه

– افراد دارای پوست آسیب دیده به دلیل احتمال افزایش تشکیل تاول و نکروز

– افراد باردار به دلیل افزایش کرایوگلوبولین‌ها

– نواحی اطراف اعصاب به دلیل خطر نوروپاتی محیطی

 

هدف اصلی کرایوتراپی کاهش دمای بافتی، کاهش سوخت و ساز سلولی، کاهش التهاب و انقباض عروق می‌باشد. هنگامی  که دمای بدن پایین می‌آید جریان خون با منقبض کردن عروق خونی کاهش یافته و پس از کرایوتراپی، عروق به حالت نرمال خود باز می‌گردند. پروتئین‌های ضد التهابی خون نسبت به قبل بیشتر شده و باعث ترمیم قسمت‌های آسیب دیده می‌شود.

 

مراقبت‌های بعد از کرایوتراپی:

– استفاده از مرطوب کننده جهت جلوگیری از خشک و حساس شدن پوست

– استفاده از کرم ضد آفتاب و عدم قرارگیری در معرض آفتاب

– عدم استفاده از حمام‌های گرم و سونا به دلیل حساس‌تر شدن پوست در برابر حرارت

 

انواع کرایو بر اساس نوع ماده‌ای که در دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد:

1- نیتروژن مایع: استفاده از نیتروژن مایع با دمای ۱۹۶- درجه سانتیگراد

2- دی اکسید کربن منجمد: استفاده از دی اکسید کربن منجمد با دمای ۷۸.۵- درجه سانتیگراد

3-  : NO2استفاده از گاز  NO2با دمای 60- درجه سانتیگراد

 

انواع کرایو با توجه به روش اعمال آن شامل:

1- اسپری

2- سوآپ

 

از کرایوتراپی با نیتروژن مایع برای از بین بردن ضایعات پوستی و زگیل‌های تناسلی و غیر تناسلی ویروسی و عمیق و یا بیماری‌های سرطانی استفاده می شود.

از کرایو تراپی با دی اکسید کربن منجمد برای درمان سلول‌های ویروسی هموروئید و یا زگیل‌هایی با عمق کم استفاده می شود.

 

 

مراحل کرایوتراپی:

1- مرحله انتقال سرما

2- مرحله شروع تخریب

3- التهاب و شروع دوره بهبودی